maandag 25 april 2016

achterblijven






overblijven

Je ziet het al aankomen; binnen vijf jaar zijn fietsers zonder aandrijving achterblijvers. Het begon met hartpatiënten en andere krakkemikkigen. Daarna kwam de grijze horde. Nu is de schooljeugd al aan de beurt. Gemiddelde prijs: 1.800 euro. Gemiddelde levensduur: drie tot zes jaar (aard en gebruik van de accu zorgen voor grote verschillen). Reken maar uit!

Een ouder echtpaar komt aan bij Halte Assel. De zaak is nog net niet open. De klank van metalen asbakken, die op de terrastafeltjes worden gezet, klinkt bekend. Voor een kop koffie en een stukje appeltaart mogen ik en de man en vrouw alvast gaan zitten. Het zijn fruittelers uit Geldermalsen. Ze werken met prettige Polen, die niet drinken. We hebben het over ouderdom.
“De jeugd zal niet oud worden,” zegt de vrouw opeens.
“Waarom niet,” vraag ik verbaasd.
“Hoe ze leven, dat kan toch niet.” zegt ze.
Ik probeer uit te vissen wat dat beketekent en zeg dan: Volgens onderzoeken blijkt dat de jeugd juist steeds gezonder leeft als het gaat om drank, drugs en seks.” Of ik geloofd wordt, weet ik niet. Onderzoeken zijn een ding. “Ik zie het toch zelf,” een andere en veel gangbaarder benadering. Bovendien voeg ik er - waarschijnlijk niet tot mijn voordeel - aan toe dat de jeugd van mij wel wat minder braaf mag.
Bij het weggaan breng ik even de kopjes en appeltaartbordjes naar binnen. “Moet dat dan,” vraagt de vrouw. “Nee dat vind ik vriendelijk.” Wat zíj van die vreemde Amsterdammer vonden weet ik niet. Ik vond het een leuk gesprek.

Ga er maar aan staan: ouder worden; partner verliezen; nieuwe vinden; hoofd langzaam veliezen; goede humeur behouden; tweede partner weg, omdat het te ingwikkeld wordt. De dreun die je dan krijgt bij het verlies aan veerkracht. Hoeveel van dit soort verhalen zijn er in Nederland? Hoeveel overbelaste mantelzorgers krijgen deze emotionele problemen in hun schoot geworpen? Die kinderen van negentigjarigen zijn vaak zelf al ver in de zestig.

De foto's kan je aanklikken voor een grotere versie ervan.




zaterdag 16 april 2016

Boekenweekgeschenkjes






worteling

Bij gelezen. De Kraai (2011) van Kader Abdollah en Duel van Joost Zwagerman (2010). Twee boekjes met maatschappelijke relevantie. Beide in een paar uur uit te lezen. Even weg uit het alledaagse.

Hoe komt een linkse Iraanse communist die op een paard met zijn geweer door Koerdistan trok en hierover schreef voor de partijkrant uiteindelijk terecht in een koffiewinkel aan de Lauliergracht nr. 37. Hij is, samen met alle andere winkeliers met een wat exotischer achtergrond, een van hen die een nieuwe Nederlandse werkelijkheid maken. Makkelijk was het niet om daar te komen. Hij bleef zoeken, doorgaan en nam de tijd om de juiste keuzes te maken. Zo werd Foad schrijver, annex koffiehandelaar, op het bekendste adres uit de Nederlandse literatuur.

Hoe komt er een scheur in een schilderij van Mark Rothko en wat is er mis met de kunst die als fetisj wordt opgehangen in tempels van de kunst en verkocht voor bedragen die uitstijgen boven het begrijpelijke? Kunst is losgezongen van de maatschappij. Het gaat bij het vernielde doek om een vierkante meter met een waarde van 28-32 miljoen euro. Te kopiëren voor een luttel bedrag en dan zien pakweg vijftig mensen op het oog dat het niet om het origineel gaat en als het achter glas hangt niemand meer. Ondanks die absurde werkelijkheid blijven drie kleuren op een doek overweldigend voor jong en oud, crimineel en zwakzinnige.

Overdag fietste ik weg van alles. Regen aan het begin. 's Avonds ging ik op bezoek bij een vriend en vriendin in een dorp bij de kust. Lekker eten. Door het donker weer naar huis. De geur van hyacinten in de lucht. Regen aan het eind.

Uitblazen

put rammelt
apothekers rommelen
deur gesloopt
zwemmers dringen
fiets door rood
auto's scheuren
boom gekapt

mensen prefereren kermis
boven kloostercel
schreef Joost Zwagerman
mismoedig

klein leed
weegt zwaar
voor wie
het voelt

een goede blaas
drijft zorg luchtig weg
in een bel
om bij de zon
te verdwijnen

leert een kind daarom
uit een stokje met rondje
gedoopt in zeepsop
geelgroenblauwviolet
op een bol te blazen?

dat er niet altijd
een bel wegzweeft
dat sop sop blijft



De foto's kan je aanklikken voor een grotere versie ervan.



vrijdag 8 april 2016

Zeldzame plantjes




genieten

De bank waar ik vandaag mijn mijmeringen schrijf, staat op een plek waar 1½ jaar geleden de zee nog heerste. Nu is het nieuw duin.

Het fietsen was afzien: echt zwoegen. Wegkomen was al een klus. Eindelijk in het zadel was het weer prachtig; zon op de kruin. Het is fijn om te fietsen, maar toch heb ik een pak discipline nodig om me voort te duwen, de hele tocht. Maar ik kwam er. In de verte over het water en duinen zag ik de ranke kerktoren van Den Hoorn.

“Zeldzame plantjes?” Een oudere fietser stopt voor een praatje. Ik zet gewone ereprijs op de foto. Die is er ieder jaar in deze tijd in grote hoeveelheden. Maar gelukkig kan ook wat uitbundig bloeit mooi zijn en is dat niet alleen voor schaarse plantjes weggelegd.

Het was de week van het NEE. Vraag mij te stemmen voor een vrijhandelsverdrag met ISDS als arbitrage mechanisme en ik zeg nee. Als er dan ook nog eens een paragraaf instaat die een al bestaand conflict militariseert, dan twijfel ik niet meer over die afwijzing.

Het was ook de week dat SIPRI de cijfers publiceerde waaruit bleek dat onze publiekelijk hoofden afhakkende bondgenoot Saoedi-Arabië de op de VS en China grootste defensiebegroting heeft. Het laat Rusland achter zich. Er was weinig aandacht voor.

Voor War against the people van Jeff Halper liep ik niet warm. Het boek is geschreven vanaf een figuurlijke Amerikaanse berg die uitkijkt over de wereld naar Israël, een land dat zo verschrikkelijk is dat alle militaire feiten opgesomd moeten worden om dat duidelijk te maken. De Palestijnen worden onderdrukt mede om nieuwe repressieve technologie te kunnen ontwikkelen. Wat mij betreft ben je dan het spoor kwijt. Bij onderdrukking opgedane kennis wordt gebruikt en verkocht, maar je moet het niet omdraaien. Natuurlijk zijn legers er ook om de bevolking te controleren. Dat is geen nieuws. Dat die politiek steeds verfijnder vormen aanneemt ook niet. Maar Israël heeft volgens de schrijver door zijn systeem van testgebieden onder Palestijnen, zelfs sterkere wereldwijde invloed op militair gebied in het buitenland dan de VS. (p. 67) Dan haak ik af, zeker als er dan nog een feitenbrij komt waar niet doorheen te vreten valt.

Gisteren las ik Heldere Hemel van Tom Lanoye, een boekweekgeschenkje (2012). Het ging over de Koude Oorlog, maar die werd even niet opgeklopt. Het verhaal eindige heel klein met een einde aan de hoop van een moeder op een toekomst (de zoon) en het verdwijnen van een tastbaar bewijs van een voorbij leven (een huis). Er dondert een Mig op. Weer een verhaal dat is gebaseerd op een waargebeurd voorval. Ook de Pianoman van Bernlef deed dat.

De foto's kan je aanklikken voor een grotere versie ervan.
De foto's kan je aanklikken voor een grotere versie ervan.

 




 



vrijdag 1 april 2016

geel en rood



Thuis

Het is weer zo'n week dat het niet gaat. Het zeewater wordt al niet meer kouder, maar woensdag bleef ik met een griepje thuis. Vandaag al dag nummer acht niet weg. Afgelopen herfst kostte dat in twee periodes zo'n zeven  weken. Ik hoop dat het nu korter zal zijn.

Het boekenweekgeschenk Broer van Esther Gerritsen doet waar ik al eens over dacht. Hoe verwerk je diabetespijn in een boek, een novelle in dit geval. Het is alsof de ziekte een bijzaak is. Misschien is dat juist goed. Hier verdwijnt wel een heel been naar de verbrandingsovens van Zavin in Dordrecht. Broer's boek bevat een beschrijving die ik zelf eens bedacht: 'alsof je door de brandnetels loopt' en die kennelijk ook bij anderen opkwam. “Of dat er mieren onder je huid kruipen,” staat er dan nog achter, maar daar had ik niet zoveel mee; net zo min als met mijn diabetesverpleegkundige. Die was wel van de mieren. Ieder bezoek opnieuw vroeg ze er naar. Tot ik niet meer ging.

Zo'n boekenweekgeschenk kreeg ik met twee jarige gezinsleden begin maart altijd vanzelf. Dit jaar moest er moeite voor gedaan worden. De kadoboeken waren via internet gekocht en niet bij een boekhandel. Uiteindelijk zou er nog een met de schoolboeken meekomen. Toch moet dat niet zo. Boeken bestellen kan ik net zo goed zelf doen, maar gangbare boeken toch maar bij de boekhandel blijven kopen. Steeds meer komt immers met bestelbusjes van tal van bedrijven aan de deur. Die busjes rijden door de straat, met veel haast, want er is weinig tijd per klant. Slecht voor het milieu, de veiligheid en de levendigheid van winkelstraten.

Terug naar het nu. Lezen gaat nog net deze week. Dat is volgen van taal en niet zelf creatief zijn. Een artikel over de inzet van de Ghanese marine en de samenwerking met de buurlanden vond ik aardig. Dat is nog eens wat anders dan dure onderzeeërs en een enorm duur vlootverband voor de kust van Somalië. In de Golf van Guinee doen omliggende landen het zelf. Tegen geringe kosten kan die inzet nog veel effectiever zijn. Nu ik toch bezig en UUV's (onderwater drones) kunnen prima afgezet worden met amfibische schepen, zegt inlichtingen officier Ktz. Mike Studeman in een artikel achter de betaalmuur. Je kan dat ook in het binnendok van het schip doen, zodat het niet zichtbaar is. Misschien was het mooiste toch een artikel van Benedict Anderson Riddles of Yellow and Red over de verschillende groepen Chinezen in Thailand en hun onderlinge verhoudingen.

De foto's kan je aanklikken voor een grotere versie ervan.




Werken gaat niet en niet alle muziek is even goed te verwerken. Ik denk niet dat The Drones deze week zou opzetten (het een na het ander gaat uit), maar de vorige heb ik er bijzonder van genoten. Weg met de drones maar The Drones mogen blijven.