Ergernissen

Muizenissen

“Mijnheer u mag hier niet fietsen,” hoor ik als er voor de tweede keer deze week een nog geen twee decimeter hoog hondje onder mijn wiel wil lopen. Deze keer fiets ik over de LF20 (de Flevoroute, die van Groningen naar Haarlem loopt). De vorige keer langzaam over een fietspad in Spaarnwoude. Nu werd ik stompzinnig, maar wel beleefd, toegesproken. Die keer ging het met gescheld. Het zijn van die kleine ergernissen die muizenissen kunnen worden.

Er is ook nogal wat om je aan te ergeren: mensen die je opzij zwemmen of door je heen willen, auto's die geen voorrang geven, fietsers die maar wat doen, zodat ik viel etc. Het beste is al-dan-niet reageren en vervolgens zo snel mogelijk te vergeten. Dat zou gemakkelijker zijn als mensen gewoon 'sorry' zouden kunnen zeggen. Soms heb ik er echt last van als mensen geen rekening met me houden. Hoe ouderen en invaliden zich redden vraag ik me wel eens af.

Maar de hele week geniet ik al na van het concert dor Patti Smith dat ik afgelopen zondag zag. Laat ik daar nog maar mee doorgaan. Vandaag hoorde ik een Stevie Wonder cover. Niemand covert zo mooi als Patti Smith (op Nina Simone na).

Banaal Begin

In de dode hoek
tussen pontsteiger en Stenen hoofd
spoelt van alles aan.
Vandaag een plastikmevrouw;
armen en benen omhoog
alsof ze je wil omarmen.
Tussen haar dijen zit een gat.

Een foto neem ik niet,
kennelijk wat gegeneerd
door die opgeblazen platheid van het bestaan.

Waaide zij van een jacht?
Stond ze op een balkon in Amsterdam-Noord?
Eindigde een jongeman zijn vrijgezellen bestaan
beschonken in de armen van een stomme dame?

Ze ligt afgedankt klaar om door de sluizen
naar de plastiksoep te drijven
samen met een vloot badeendjes.

Plots is daar -
ik kan het niet helpen;
het dringt zich op -
het woord beddendood.
Aaf Brandt Corstius gebruikte het laatst
voor een seksgesmoorde relatie
een soort consommé sans julienne.

De foto's kan je aanklikken voor een grotere versie ervan.

De polder

lijkt er rustig bij te liggen

---

De dag na mijn vorige fietstocht pak ik de najaarsfondslijst van Verso uit het plastic. Stemmig donkergrijs, met nauwelijks zichtbare opdruk. Saai eigenlijk. Het binnenwerk is dat niet. Het begint met The Rise of Islamic State door journalist Patrick Cockburn. Maar ook opvallend veel boeken over de graai van rechts naar onze door de eeuwen heen opgebouwde collectieve rijkdommen, zowel qua infrastructuur, cultuur, als kennis en economie. Die graai gaat door tot in de liefdadigheid zoals Linsey McGoey beschrijft in No Such Things as a Free Gift.

Andere titels: The Extreme Centre van Tariq Ali, de Britse linkse intellectueel die de laatste tijd regelmatig figureert als deskundige in de Groene Amsterdammer, Private Islands; Why Britain Now Belongs to Someone Else, James Meek en Inequality; en Inequality and the 1% over de groeiende kloof tussen arms en rijk.

Ik zoek er een uit voor mezelf en een voor mijn lief. Het leidt er bovendien toe dat ik nog eens kijk wat er in Nederland verschenen is. De Papieren Tijger, de uitgeverij waar ik publiceerde, ligt vrijwel stil. Bij Grenzeloos lees ik over Podemos (vertaald van de site van Jacobin) en voor binnenlandsgebruik waarom en hoe de FNV handelsverdrag TTIP te lijf kan gaan. Ik duik de Spanning van de SP in. Het laatste artikel dat ik tegenkom Gelijkheid is ook nog eens economisch verstandig uit het September nummer doet de tekst van een interview uit het april nummer nog eens dunnetjes over.

Een week later fiets ik weer door het Hollandse land en net voorbij het Sallandse. Alles ligt er rustig bij. Alleen de eikels vallen voortdurend met een pokgeluid van de bomen. Het doet een beetje denken aan de eerste helft van een artikel dat ik las over de Ierse oppositie tegen de belasting op water en de dreigende privatisering. Totdat die oppositie opstond werd het afknijpen geslikt, alleen de zittende partij moest verdwijnen. Water stond aan de basis van een beweging die maar met moeite weer te vangen is. Die Nederlandse rust is schijn, want in gemeenten staat een beweging van intimiderende grote bekken op. Deze week zag ik ze in de sporthal waar ik mijn middelbareschool gymlessen kreeg. Waarom dit venijn, deze harteloosheid? Deze haat is nauwlijks te begrijpen. Knap dat iemand ondanks bedreiging het moetig vindt om toch haar zegje te doen voor opvang. 

Wat ik me helemaal niet in kan denken is hoe het leven in een oorlogszone is. Wapendroppings, gevechten, coalities smeden om sterker dan de tegenstander te blijven en steun uit verschillende hoeken te krijgen. Ik postte op twitter een artikel dat de plank misloeg. Ik was gevangen in de oorlogsmist en speelde in de kaart van een fractie die Erdogan en Saudi's steunt. Een facebook vriendje kwam met correctere informatie. Beter opletten!

Trapas

het ratelt, het tikt
als mijn benen malen
tikketikketik 7x bis
terwijl de wind waait
de vogels fluiten
de natuur toont zijn mooie gezicht

tegen het bot van mijn been
doet de pijn net zoiets
tikketikketik 7x bis
de douchekop sproeit
de druppels prikken en
laten stekend weten er te zijn

kogellager en neurosyteem
beide gesloten
het verschil een paar tientjes
en onbetaalbaar

De foto's zijn gemaakt op 23 en 24 oktober. Je kan ze aanklikken voor een grotere versie ervan.

Vogels

Sprookjes

---

Beteutert – zo lijkt het – kijkt een kauwtje op het fietsenrek voor mijn woning naar een troep duiven die alle voer opeten dat door de buurvrouw van éénhoog is gestrooid. Hij is slimmer, en sterker lijkt me, maar is toch bang voor de meute.

Niet helemaal fris ben ik als ik het tafereel bekijk. Midden in de nacht claxonneert een automobilist er op los en ik werd wakker, maar niet helemaal. De pijn greep zijn kans om mijn halfslaap te verstieren. Blijkbaar is de vrijheid en blijheid van het toeteren zo groot dat de nachtrust van vele mensen geen doorslaggevende afweging is om het niet te doen.

Nog meer straat. Een antwoord van de pers op de onopgemerkte volkswoede die de Fortuyn revolte blootlegde (en opriep?), was niet alleen aandacht voor de Staat maar ook meer voor de Straat. De invloed van de straat binnen het parlement groeit zowel in woord als hang naar makkelijke menigen om de mondige kiezer te binden. Ik word regelmatig beroerd van wat ik hoor. Beledigen lijkt inmiddels net zo normaal als kakken. Mensen zijn bang zeggen deskundigen op TV en ze mogen in de media het vuur en passant aanblazen. Er was overigens deze week ook een dappere dame op TV te zien die boven het gekrakeel uit stelde dat solidariteit boven angst moet gaan.

Amsterdam nog niet uit zag ik drie kraaien samen een roofvogel verjagen. Nou goed het was een kleintje, een valk, en waarom ze het deden weet ik niet. Maar het werkte wel. Iets verderop zat een schitterende fazantenhaan geen overbodige drukte te maken, maar drentelde oplettend rond. Het werd het begin van een mooie en natte tocht met weinig zicht.

Icoon

Een 12 in vette letters en
twee paar voeten:
de middelste wijzen omlaag,
de buitenste omhoog.

Kent de regiseur zijn kijkers?
Er zijn blikken die iets, niets
of wat anders betekenen.
Spannend, wie wordt het,
de vraag vanaf de start
met of zonder opzet ingeleid
door een kijkwijzer.

Die ene wel
die andere niet
(gelukkig maar.)
Wel op wie ik hoopte.
Net voordat zij weer vedween
en die ander bleef.

Aanleiding korte film over grootstedelijke ongebondenheid versus de verdwijnende geborgenheid van het platte land, One Night Stand X – Wildflowers (Alieke van Saarloos, 2015).

Foto's Tom Otterness SprookjesBeelden aan Zee, Scheveningen, 2004. Je kan ze aanklikken voor een grotere versie ervan.






Deze op Radio4 een klassieke top-300, De hart en Ziel lijst. Bedoeld om klassieke muziek te promotenen dat lijkt te zijn gelukt; er zijn activiteiten in het land en op radio en TV. Quatuor pour la fin du temps van Messiaen, dat voorbij kwam, sprak me aan. Hier meer over de geschiedenis ervan.

Verbazing

Liefde

---

“Al ware het, dat ik met de tongen der mensen en der engelen sprak, maar had de liefde niet, ik ware schallend koper of een rinkelende cimbaal.” (1 Kor. 13 vers 1) De woorden popten op in mijn atheïstische hoofd, omdat in een gesprek mijn verbazing besproken werd over woorden die ik in 1987 bij een collega activist aan de muur zag:

“At the risk of seeming ridiculous, let me say that the true revolutionary is guided by great feelings of love.” (Socialism and man in Cuba, Che Guevara , 1965)

De volgende zin in het artikel - waaraan het citaat was ontleend - maakt het citaat nog sterker: “It is impossible to think of a genuine revolutionary lacking this quality.” Volgens Guevara is liefde essentieel. Destijds was ik net als activist begonnen en liefde vond ik niet stroken met strijdbaarheid. Dat was een onbezonnen mening van me, weet ik nu.

Deze week verbaas ik me weer. Nigerian Army ‘kills over 100’ Boko Haram militants, loses 7 soldiers stond in verschillende krantenkoppen. Dat is 107 mannen dood. Het is niet dat ik sympathie heb voor de methode van Boko Haram of voor het woeste optreden van het Nigeriaanse leger, maar ik vraag me wel af hoe en waarom zijn deze mensen zo geworden en waarom gestorven. Een vraag die voorkomt uit de liefde voor de mens.

Klokkenspel

Achter duinen en dijken droom ik
van rivieren die traag een land maakten
waar gelukzoekers het soms vinden
en heldere stemmen klinken.
Een gebied waar onheilsprofeten
en brengers van narigheid verstommen
door razende vrolijk tikkertje spelende golven
en draaikolkende rivieren.

Bij de inzetfoto: Klokkenspel van voormalig stadhuis nu Purmerends Museum.

De foto's kan je aanklikken voor een grotere versie ervan.



Lera Auerbach is voor mij een nieuwe componiste. Er bestaat echter nog veel meer werk van haar.

Vliegen

gebroken benen

---

Mijn fiets vliegt, zodat ik veilig en opgefrist kan landen. Dat maakt dat ik verder kan.

Alles verandert, een boek over moraal, (mannen)macht, gender, hypocrisie, het afscheid van een stormachtige loopbaan, loslaten (zonder onverschilligheid) en je eigenweg gaan, kruipt steeds weer in mijn hoofd. Altijd zijn er wat zinnen in een boek die opvallen. Het is mogelijk hier een politieke zin met de woorden Gazagetto, vrijheidsstrijders aan te halen. Laat ik dat niet doen, maar een andere: “Het is beter ooit iemand, te zijn geweest dan nooit iemand te zijn geweest.” Doet me nu ik dit opschrijf overigens denken aan It's better to burn out than to fade away.

Het einde van het boek is een domper. De hoofdpersoon verlaat baan en boek op de laatste pagina op een paard dat ze de vrije teugels laat. Ze ziet wel wat ze tegen komt. Makkelijk het boek uit. Ik voorzie gebroken benen. Het duurt even voordat ik me bedenk dat je ook kunt afstappen daar waar het bevalt. Niet alles is op te lossen door met je poten in de modder te blijven staan.

Over het achterlaten, laten wegglijden, van wat niet op te lossen valt, had ik deze week ook een gesprek in de tuin met een oude vriend. Hemmerechts gebruikt twee keer de bekende metafoor van het water dat van een eend glijdt. Bij ons in het tuingesprek kwam het water van een ook al bekende beeldspraakberg. Het neemt de weg van de minste weerstand, maar gaat op de lange termijn zware opgaven niet uit de weg. Zo bereikt het haar doel. Dat water neemt mee wat mee wil en laat het andere liggen. Het gaat door totdat van de berg niets over is.

Pias

Nee

hij hoeft niet neergehaald

of afgesneden

de gekraagde fallus

zuil van heldenmoed.

Schip en bemanning

liever de lucht in.

Deze kamikaze officier

van niet al te hoge rang

patriotische pias

geen greintje gevoel

stak de lont in het kruitvat.

Vrouwen bleven alleen

kinderen vaderloos

de opzet geslaagd.

Laat staan dit gedrocht

door Koning Willem I ingericht

als eerbetoon aan één van de

vele doden.

Bij de ontploffing kwamen 28 van de 31 bemanningsleden om het leven, onder wie Van Speijk zelf, en een onbekend aantal Antwerpenaars. Als eerbetoon (!) zou de Koninklijke Marine sindsdien een schip (of zelfs een hele klasse) naar hem vernoemen.


De foto's kan je aanklikken voor een grotere versie ervan.



Lera Auerbach is voor mij een nieuwe componiste. Er bestaat echter nog veel meer werk van haar.