Bevolkingskrimp

melkquota

Over een vreemd demografisch probleem lees ik. Over niet al te lang gaat de bevolking van China krimpen (China's Future, David Shambaugh, 2016). Wie moeten dan voor de steeds grotere groep ouderen zorgen? Wie zorgt voor inkomen om de groeiende gezondheidszorg betaalbaar te houden? Een beetje krimp in China heeft zelfs op wereldschaal invloed.

Het probleem snap ik niet helemaal. Het lijkt mij eerder een gunstige ontwikkeling. Als India ook zo ver zou komen... In Noordwest-Europa waren het arbeidsmigranten die vanaf de jaren vijftig hier kwamen werken. De rechten van de import arbeiders en hun integratie in de samenleving zouden een probleem kunnen worden.

Dit bedenk ik me op de pont van Buitenhuizen naar Assendelft. Ik stap weer op mijn fiets en trap over een dijk met nauwelijks bloemen, langs velden zonder bloemen. Eergisteren las ik een artikel over Groene Woestijnen in Leeuwarden, waar alleen het raaigras groeit. Geen bloemen betekent geen insecten en geen vogels die ze eten. Ik let er op en zie een enkel veld vol klaver, sommige velden met schermbloemige aan de randen, maar het groene gras verdrukt de gekleurde bloemen. De boer heeft zo meer opbrengst en dat moet wel want de melkprijs is te laag. Toch was hij voor de introductie van de melkquota nog lager (grafiek op basis gegevens EU in xls) en toen stonden er wel meer bloemetjes en koeien in de wei. Soms zou je wensen dat je niet las. Nu zag ik opeens woestijnen, waar ik eerder mooi groen zag.

EU market observatory: melk

Camperduin heeft nu al drie strandpaviljoens, waar er tot twee jaar geleden maar één was: Minkema/Struin. Naast het huisje van de strandwacht hangen 57 op het strand gevonden stuks schoeisel. Ooit deed ik er zelf twee jaar over om er honderd te vinden langs de Hondsbossche, waarlangs nu duinen en strand liggen. Dit nieuwe stukje Nederland is drukker en nog mooier geworden.

De foto's gemaakt op vrijdag 5 en zaterdag 6 augustus kan je aanklikken voor een grotere versie ervan.

Paviljoen Minkema

Dit voorjaar kwam ik er langs. Er stond een andere naam op de gevel van het strandpaviljoen bij Camperduin. Er werd nog gewerkt, maar het zou 'Struin' gaan heten. De oude naam met een degelijkheid van de Hondsbossche Zeewering zelf was verdwenen. 

Laatst had ik het erover met mijn zoon. Hij vroeg gelijk: “hangen die foto's er nog?” In 2011 zijn we er geweest. Hij bedoelde de grote foto's met tekst over de verschillende Minkema paviljoens op deze plek in de afgelopen tachtig jaar. Het verbaasde en verheugde me dat hij gelijk hierover begon. Het antwoord op de vraag over de foto's moest ik mijn zoon voorlopig nog schuldig blijven. (Ik was nog niet binnen geweest.)

Het paviljoen kent een ruig verleden. Dat blijkt ook uit de samenvatting van die geschiedenis op de Site Groot Alkaar Dichtbij. Begin jaren dertig liet Ypke Minkema een restaurant bouwen. Minkema beheerde in 1929 al een cafeetje van Antoon Peeck bij de strandopgang. Het nieuwe restaurant werd in de Tweede Wereldoorlog bezet door de Duitsers en werd vervolgens door de Engelsen gebombardeerd. 

Tussen de puinhopen stond na de oorlog een bord met de volgende boodschap:

Door oorlogsgeweld
werd hier geveld
Maar het kostte
geen mens het leven
Door noesten arbeid
weer hersteld
Zijn wij arm,
toch rijk gebleven.

In 1947 bouwde zoon Gerben Minkema een houten noodrestaurant. Dit restaurant was geen rustig leven beschoren. Door brand en storm werd het restaurant zes maal vernield. Het laatste werd overgenomen door Jaap Butter. Hij bouwde - hoewel zelf geen Minkema - in 1991 het huidige restaurant v/h Minkema. Onlangs namen de families Jansen en Tuinfort het restaurant over en verdween de naam van de gevel. Het werd Struin. Groot Alkmaar wijst erop dat in die naam Standpaviljoen Camperduin ligt verborgen. Dat is een schrale troost.

Op 2 november stapte ik voor het eerst het geheel vernieuwde en ontzettend leuke paviljoen binnen. Toen ik er de laatste keer een erwtensoep bestelde en mijn pillen uit mijn zak haalde om ze in te nemen, kwam er als vanzelf een glaasje water. Aan die soep bewaar ik goede herinneringen. Ook door het gesprekje wat ik met de ober voerde. Nu kwam er te zoete erwtensoep, met te weinig worst, gebracht door een serveerster met knalblauwe nagels aan wie ik niet durfde te vragen waar de geschiedenis aan het plafond was gebleven. Vermoedelijk had ze me wezenloos aangestaard en had ik me een ouwe conservatieve zeurkous gevoeld.

Simon Gutker is terug

Nee het is niet de echte die weer tot leven is gekomen. Simon de strandvonder is in 1988 gestorven. Maar zijn standbeeld staat er weer. Bovenop de dijk aan de zuidkant van de Hondsbossche Zeewering. Vorige week (3 juni) maakte ik er een foto van. Het stond toen al sinds 23 mei op zijn plek.

Zie ook:
- Mooie zwarte (26 maart 2011)
- Strandvonder (oorspronkelijk 29 november 2010)

Mooie zwarte

Normaal fiets er ik langs. Hooguit kijk ik even en zie een schietterein, wat kantoren, windmolens en een reactor. Het is Petten. Daar staat de tweede kerncentrale van ons land. Over de bomen heen kan ik het reactorvat zien staan. Vreemd, maar tijdens het kijken voel ik me een halve spion, alsof ik iets doe wat niet mag.

De kust is niet alleen mooi, maar ook een vergaarbak voor militaire installaties, strategische industrie, onderzoeksinstituten en kazernes. Dat is ook op deze tocht duidelijk. De route loopt meteen langs de radaropstelling bij Fort Erfprins. Ik zie het woord Signaal op een van de radars staan en krijg een beeld van de Nederlandse bijdrage aan het raketschild. Een deel van die testopstelling zette de Japanse marine eens op een schip om de militaire technologie in de Japanse Zee te proberen. Natuurlijk koos Japan uiteindelijk toch Amerikaans.

Japan! Op mijn weg naar Den Helder las ik de Volkskrant. Het ging over mensen die 'verbrand' zijn door de straling. Het zijn de schlemielen van de moderne tijd; mensen die hun leven kwijt zijn aan de vooruitgang. Ik zie een toeristisch bord bij de Hondsbossche Zeewering. 'Het schoonste stukje Nederland,' staat erop. Wie goed kijkt ziet de centrale op de achtergrond. De deeltjes uit Japan zijn ook hier gemeten, maar niet schadelijk. Bij ons is alles gelukkig veiliger.

Ik moet denken aan de mariniers die jaren geleden bij Petten binnendrongen. Ik moet denken aan de klokkenluider die zijn baan verloor, omdat hij misstanden binnen de centrale naar buiten bracht. Ik moet denken aan de deskundigen die er werken en afhankelijk zijn van de atoomenergie en op TV nu hun zegje doen. Die het het verkopen als een schone energie vorm – met wat nadelen – om het klimaat niet verder te belasten. Ach dat denken.

De ruige zwarte koeien, de Kyloe of Black Cattle (van oorsprong uit de Westelijke hooglanden) die voor de centrale staan, geven het geheel iets rustieks. Het is alsof de gebouwen echt passen in de duinen. En misschien is dat ook wel zo. Misschien is het uitsluitend door mijn kijk dat ik de schoonheid vermengd zie met een nare realiteit van wapens, atoomtroep en oorlogsvoorbereiding. Om het toch goed te bekijken stap ik af en loop het duin op. Daar zette ik zo'n mooie zwarte op de foto met een flard reactorvat.

Het is niet ver van Schoorl waar een bosbrand kort geleden de duinen teisterde. Van de brand is steeds minder te zien. Wat hooglanders erop en er komt heide op wat zwartgeblakerd was. Bij de plek waar nu nieuwe natuur wordt aangelegd, kom ik pas nadat ik de strandvonder-die-er-niet-meer-is ben gepasseerd. De vorige keer stonden alleen zijn voeten er nog. Nu is hij helemaal verdwenen. Simon Gutker de romanticus die de romantiek van het jutten moest bestrijden. Hij is zelf gevonden: half afgezaagd en nog net niet gejut. Zijn voeten zullen wel weer vastgesmeed worden aan zijn lijf en dan staat hij weer als vanouds op de zeewering. Zo mijmerend fiets ik de Schoorlse duinen door.

Na Egmond aan de Hoef is de grond kobaltblauw gekleurd door een massa kleine bloemetjes, sneeuwroem. Vermoedelijk ooit gepland. Nu zijn ze verwilderd en verspreid door mieren. Het is gemakkelijk om tijdens zo'n tocht te vergeten wat er in de kranten staat en alleen het mooie te zien. Het gezang van de vogels, de wind in de bomen en het geruis van de zee, ze zijn er en vermengen zich met de aanwezigheid van de Staat die zijn eigen belangen verdedigt en bewaakt. Soms naadloos. Soms kortzichtig.



foto's tijdens fietstocht 25 maart 2011

Strandvonder

Als je boven komt staat hij daar. De man die ik altijd zag als de thuisgebleven visser. Hij heeft zijn hand boven zijn ogen en staat aan de rand van de Noordzee. Op de fiets ben je er niet vanzelf. Er zijn verschillende hindernissen bij Camperduin. Je moet draaien en keren tussen parkeerplaatsen en mensen door. Ten slotte bijna uit stilstand nog even de kuiten testen om boven te komen. Het eerste wat je dan ziet is: De Man. Vandaag kwam ik boven en de man was weg. Afgezaagd bij zijn enkels.

Het is geen nieuws het stond al in de krant. Sterker nog; ik weet nu wie het is die daar al sinds 1993 over de zee tuurt. Op de sokkel had ik al gelezen dat het om een strandvonder ging. Dat is een woord dat ik niet kende. Het betekent: door de overheid aangesteld persoon, die aangespoelde of opgeviste goederen in bewaring houdt tot de rechtmatige eigenaar ze opeist, of als dat niet binnen een bepaalde termijn gebeurt tot verkoop van deze artikelen overgaat.' Hier gaat het om Simon Gutker die zestig jaar hulpstrandvonder is geweest.

Het beeld van Gutker is na zijn dood gemaakt door Alkmaarse beeldhouwer John Bier. Bier vindt dat de dieven veel werk hebben verricht voor wat weinig op zou brengen. Bovendien werd hun plan verijdeld, omdat een Duitse toerist zag dat het beeld ingezaagd was en de manager van het er naast liggende paviljoen Minkema  waarschuwde.

Dit wist ik allemaal niet toen ik het paviljoen binnenstapte. Ik las het pas thuis. Ik wist ook niet dat het Ben van den Brink, de manager van paviljoen Minkema, was waaraan ik vroeg waar het beeld was gebleven. Hij vertelde dat hij de politie had gewaarschuwd en dat die weinig zin hadden in posten totdat de zagers hun werk af kwamen maken en het beeld mee zouden nemen. Ze zijn dus niet in de kraag gevat. Nu heeft de gemeente het beeld weggehaald. Ze zal het restaureren en terugplaatsen. Fijn want ik miste het meteen.

Na een kop stevige erwtensoep en een glas water reed ik weer verder. Maar naar paviljoen Minkema zal ik nog wel vaker gaan. De zee deed als altijd. Het was rustig en ik fietste.

Ooit stond het beeld van Gutker al eens op een blog dat ik maakte.