Jonge meiden

Vrouwen

---

De afgelopen weken zag ik drie films over een jonge vrouw van zeventien en een keer van veertien. Het zijn net geen meisjes meer, die gedwongen werden volwassen te worden. Ze stonden op de harde schijf van de DVD-recorder en het was toeval dat ik ze achter elkaar bekeek. De samenhang bedacht ik pas toen ik over twee ervan een blogje zou schrijven. In volgorde van voorkeur.

De eerste ging over de veertienjarige Nannerl, la soeur de Mozart. Nannerl was net als de kleine Amadeus een muzikaal wonderkind, maar moest voor het kleine broertje wijken. Het ging zelfs zover dat vroege composities van haar op naam van Amadeus zouden komen te staan. Zoals haar hele leven in dienst van zijn werk werd geleefd.

The Dutches over Georgina Spencer ging ook over een vrouw met veel kwaliteiten. De gravin van Kent werd door haar negen jaar oudere man echter als broedmachine voor zonen gezien. Dat was ook de voornaamste reden dat hij haar op 17 jarige leeftijd trouwde. De zoon werd uiteindelijk na een verkrachting binnen het huwelijk geboren, maar zou zelf geen nazaten hebben.

Na de twee kostuumdrama's kijk ik twee films die in het jonge verleden spelen en beide zeer aangrijpend door de scherpe rafels die er doorheen gepiqueerd zijn.

Lena begint met de liefdeloze macho daad van een jongen die haar neemt en zonder respect weer afdankt. Je moet wat om als dik meisje bij de groep te horen. Het deed pijn. Twee schoten met een pistool luidden elk een nieuwe fase in Lena's leven in. Ook dat van haar zal door mannenmacht getekend worden. De film fileert bijna terloops de man die zijn ziel in saxofoons heeft gestopt.

Winters Bone gaat over Ree Dolly die voor haar knettergekke moeder, broertje en zusje moet zorgen nadat hun vader er vandoor is gegaan en het huis als borg heeft gegeven aan de rechter voor zijn vrijlating uit gevangenschap; hij liet zijn gezin verrekken. Ree gaat op zoek naar haar (dode) vader. Het wordt een harde zoektocht door de het ruige (sociale) landschap van de Osark hoogvlakten in het centrale deel van de Verenigde Staten.

Van de films heeft er maar één een vrouw als regiseur. Dat is Debra Granik voor Winters Bone. Lena is geregiseerd door een man, Christophe Van Rompaey (maar wel geschreven door een vrouw: Mieke de Jong). Saul Dibb tekent voor The Dutches (maar wel op basis van de biografie over haar leven door Amanda Foreman) en René Féret voor Nannerl. Samen zetten ze een vrouwonvriendelijke wereld neer, waar al-dan-niet mee afgerekend wordt.

Overdonderende ogen

Van onder het stof staren ogen me aan
Kijkers uit het verleden
Vanaf het Bashu-affiche aan de muur
Die blauwe van de verpleegster
De diepbruine van de tandarts

Ogen om te verdrinken
Bang maken ze
Mooi zijn ze
Ogen raken als een dreun

Als ik langs het huis van mijn eerste ga
Stralen twee ogen uit vroeger naar die van mij
Onder de sluier van een dertig jaar vandaan
Donderen ze eindelijk liefdevol naar binnen

Martin

De foto's kan je aanklikken voor een grotere versie. Ze zijn gemaakt tijdens een rondje Noord-Holland op 12 september.